• Door Anne Carlijn Kok

    H

    et is misschien niet onmiddellijk duidelijk, maar deze verschillend gekleurde cellen zijn onderdelen van veren. Nekveren van de paradijsvogel Lawes’ parotia. Een mannetje om precies te zijn.

    Biofysicus Doekele Stavenga doet al jaren onderzoek naar kleuren van insecten en vogels. ‘De cellen van de paradijsvogelveren worden gekleurd door in lagen geordende melaninestaafjes, een organisch pigment’, vertelt hij. ‘Vergelijkbaar met de manier waarop zeepbellen of een laagje olie op water gekleurd zijn, namelijk door interferentie van licht.’

    De nekveren van het mannetje hebben een speciale functie. Tijdens de paringsdans spiegelen deze nekveren namelijk licht van de zon naar de vrouwtjes, die het baltsende mannetje kieskeurig observeren vanaf een overhangende tak. Alleen na een dansshow die flitsend genoeg is, volgt de paring.

    Stavenga wil met zijn onderzoek begrijpen hoe kleuren in de natuur ontstaan. Klinkt fundamenteel, maar resultaten uit zijn onderzoek zijn zeker toepasbaar. ‘Het is fascinerend hoe kleuren werken en ontstaan’, zegt hij. ‘Ook voor ontwerpers van beeldverwerkingssystemen, in robots of vliegtuigen bijvoorbeeld.’