Wat heb je precies onderzocht?

‘Het verbaasde me dat de politiek voor bijna elke vraag rond de gaswinning een wetenschappelijk onderzoek uitzet, terwijl voor bewoners van het gebied vooral telt dat het aardgas op een acceptabele, veilige en rechtvaardige manier wordt gewonnen. Om onder meer te kijken of zij wel de juiste antwoorden krijgen, heb ik de problemen in kaart gebracht aan de hand van interviews, nieuwsberichten en onderzoeken.’

Hoe heb je dat aangepakt?

‘Ik heb het concept ‘risicomaatschappij’ van de Duitse socioloog Ulrich Beck gebruikt. Het idee is dat in de Westerse industriële samenleving techniek gezien werd als middel tot meer welvaart. Toen zo’n vijftig jaar geleden het gas werd gevonden vond men dat fantastisch: geld. Maar de techniek brengt risico’s mee en die zien we nu: bodemdaling en aardbevingen. We leven dus in een risicomaatschappij maar proberen de problemen op te lossen met een politiek en wetenschap die passen bij een industriële samenleving.’

Waar merk je dat aan?

‘Uit onderzoek kwam in januari 2013 al naar voren dat de gaswinning minder moest. Minister Kamp van Economische Zaken wilde dat niet, dus startte hij meer onderzoeken. Bijvoorbeeld naar de vraag of de waarde van huizen daalde. Maar dan weer niet naar hoe dat – als dat het geval is – gecompenseerd moest worden. De kern van het probleem ligt denk ik ook niet bij hoe sterk de bevingen zijn, maar meer bij vragen als welke risico’s we willen accepteren. Die zijn niet met cijfers te beantwoorden.’

Om tafel dus?

‘Het zou goed zijn als de dialoog in de Tweede Kamer en met de betrokken organisaties en bewoners meer die normatieve kant op gaat. Daar is het ook tijd voor, dat kan hevige protesten zoals die van afgelopen week voorkomen. En burgers weten nu ook niet altijd goed bij wie ze moeten zijn.

Een aantal bedrijven als de NAM, ExxonMobil en Shell veroorzaakt de risico’s, het Ministerie van Economische Zaken is verantwoordelijk maar ook financieel belanghebbende, en als er iets in je woonplaats gebeurt is de burgemeester al snel het aanspreekpunt. Dat kan duidelijker.’