125 euro voor een proefschrift

Gepromoveerd sterrenkundige Edo Noordermeer googelde zichzelf en zag zijn zeven jaar oude proefschrift te koop staan. Voor 175 dollar.

Noordermeer was benieuwd naar wie zijn proefschrift citeerde, de afgelopen jaren. Dus zocht hij zichzelf op internet, zoals iedereen weleens doet. Maar tot zijn grote verbazing zag hij bovenaan de searchresults zijn boekje twee keer te koop aangeboden staan op een Amerikaanse tweedehandsboekenwebsite. Voor 175 dollar, omgerekend zo’n 125 euro.

Legaal

Als je promoveert, is het gebruikelijk om een exemplaar van je boekje te verspreiden onder je vakgenoten. Dat deed ook Noordermeer: hij stuurde zijn proefschrift naar meer dan honderd professoren, universiteitsbibliotheken en andere geïnteresseerden, waaronder in Amerika. Een hoop moeite, zeker omdat de meeste ontvangers de proefschrifen nooit lezen. ‘Je mag al blij zijn als ze er even doorheen bladeren’, zegt Noordermeer, nu werkzaam als software engineer voor Tessella. Zo verzamelen wetenschappers een stapel met proefschriften in perfecte staat, die stof staan te vangen in het kantoor.

Als iemand dan besluit om zijn boekenkast op te ruimen, kan het zijn dat een stapel van deze proefschriften bij een tweedehandsboekhandelaar terecht komt. Noordermeer zocht contact met de Universiteitsbibliotheek in Groningen om uit te zoeken of dit niet illegaal is. ‘Als een boek eenmaal gedrukt is, is het auteursrecht uitgeput en kan het verder tweedehands verkocht worden. Voor zover ik kan zien betreft het hier inderdaad de originele, papieren versie, dus het lijkt gewoon legaal’.

Noordermeer kent meerdere mensen van wie het proefschrift opeens op internet te koop aangeboden werd.  ‘Ook zij hebben allemaal te horen gekregen dat het legaal was. Maar ik heb nog van niemand gehoord bij wie de vraagprijs zo hoog was’. Noordermeer onderneemt dus verder ook geen stappen.

In Californië

Beide aanbeiders van het proefschrift van Noordermeer, komen uit Californie. ‘Dat is niet zo gek’, zegt Noordermeer. ‘In die omgeving zitten verschillende universiteiten waar ook in mijn vakgebied onderzoek wordt gedaan. Dus ik heb ook verschillende exemplaren van mijn proefschrift die kant op gestuurd. Het kan ook dezelfde persoon zijn die het op twee sites aanbiedt.’

Noordermeer denkt niet dat iemand het bedrag voor zijn proefschrift over heeft. ‘Het is een standaard, technisch proefschrift, alleen begrijpelijk en interessant voor professionele sterrenkundigen. En die zouden toch moeten weten dat je de inhoud gratis van het internet kunt downloaden‘. Een paar euro voor een papieren versie van zijn proefschrift lijkt Noordermeer een schappelijke prijs. Maar 125 euro? ‘Als ik nou een Nobelprijs had gewonnen met mijn proefschrift, dan kon ik me dat nog voorstellen’.

25-03-2014