Oranje licht voor groene muur UB

De Green Mind Award, de wedstrijd voor studenten en medewerkers om de universiteit te verduurzamen, is populair. Maar het blijkt lastig om de winnende ideeën te realiseren. Ook de nummer één van 2014, de groene muur van de UB, leek het niet te halen. Maar sinds donderdag zit er weer schot in de zaak.

Het plan wordt opnieuw onderzocht omdat de betrokken partijen allemaal vinden dat er toch iets met het idee gedaan moet worden, aldus Dick Jager, jurylid van de Award. ‘Ik heb goede hoop. Het zou zonde zijn als de Green Mind Award ter ziele gaat omdat winnende projecten niet worden uitgevoerd. Als er geen ideeën worden gerealiseerd, is dat negatief voor de volgende edities. En we willen toch volgend jaar graag weer een Green Mind Award uitreiken.’

‘Het is bewezen dat de lucht in de stad zuiverder wordt’

De realisatie van de groene muur heeft tot nu toe heel wat voeten in de aarde. Het werd na de prijsuitreiking al snel aangepast. De afdeling Vastgoed en Investeringsprojecten (VGI) – verantwoordelijk voor de gebouwen van de RUG – wees het af. De bedenkers van het originele idee wilden namelijk een groene muur creëren door onder andere klimop tegen de stenen omhoog te laten groeien. Volgens VGI was dat niet mogelijk, omdat die plant het voegwerk kapotmaakt. Een architect diende vervolgens een nieuw voorstel in voor een groene muur zonder klimop.

Immateriële winst

Dat voorstel werd wederom afgewezen. Het zou teveel kosten en weinig geld opleveren. Jager liet op verzoek van de universiteit een haalbaarheidsstudie doen naar de plantenmuur. Daaruit bleek dat de muur financieel gezien inderdaad niet veel oplevert. ‘Maar de winst is immaterieel’, stelt Jager. ‘Het is bewezen dat de lucht in de stad zuiverder wordt, dat het de flora en fauna baat en dat mensen er relaxter en vrolijker van worden.’ Van die immateriële waarde was niet iedereen overtuigd.

Jurylid Jager maakte zich de afgelopen tijd sterk om het idee niet verloren te laten gaan. Uiteindelijk stond VGI donderdagmiddag toch achter de beslissing om het plan nieuw leven in te blazen, aldus woordvoerder Gernant Deekens. De betrokken partijen gaan de architect opdracht geven nogmaals een voorstel voor een groene muur te maken.

Voorlopig lijkt het erop dat er een nieuwe wand aan de buitenkant van de UB wordt geplaatst. ‘Die wand heeft een matstructuur’, legt Jager uit. ‘Daarin kunnen planten wortelen en zit een waterinfiltratiesysteem.’ Een voorkomende fout in groene muren is namelijk een tekort aan water, waardoor de planten uiteindelijk uitdrogen.

Terugverdienen

De Green Mind Award is een tweejaarlijkse wedstrijd. De bedoeling is telkens om de drie beste verduurzamingsplannen ook echt te realiseren. Een zogenaamd revolving fund moet dit financieel mogelijk maken. De projecten – die maximaal een ton mogen kosten – worden voorgefinancierd uit de pot met geld. Al het geld dat met de projecten bespaard wordt, moet binnen een termijn van tien jaar terugvloeien in het fonds, om dat weer aan te vullen.

‘In de kantine gaat het licht uit als er niemand is’

Voor de groene muur gaat die vlieger echter niet op, omdat het plan zichzelf in centen niet terugverdient. ‘Als het voorstel van de architect door de universiteit is goedgekeurd, hopen we dat het College van Bestuur ook toestemming geeft om de groene muur toch uit dat fonds te betalen’, vertelt het jurylid.

Bernoulliborg

Een duurzame Bernoulliborg is voorlopig het enige echte winnende project dat volledig volgens plan werd uitgevoerd. Het idee om het energie- en waterverbruik in het pand omlaag te brengen, werd in 2012 ingeleverd door PhD’s Tuan Anh Nguyen en Faris Nizamic. ‘Ze hebben mooie systemen bedacht’, aldus Jager, die trots is op het bereikte resultaat. ‘In de kantine gaat bijvoorbeeld het licht uit als er niemand is. Dat levert flink wat geld op.’ Ook wordt het afval gescheiden ingezameld. Daarvoor zijn in het hele gebouw speciale afvalbakken geplaatst.

Andere winnende ideeën van de Green Mind Award zijn niet of slechts gedeeltelijk gerealiseerd. Vooral economische en technische redenen gooiden roet in het eten. Zo werden de solar umbrellas uit 2012 wel geplaatst, maar bleken de parasols met zonnecollectoren niet bestand tegen het Nederlandse weer. Ze waaiden kapot. Ze zijn omgebouwd tot oplaadpalen voor telefoons en andere gadgets. ‘Dat is wel een succes. Ze worden regelmatig gebruikt’, vertelt Jager. ‘Al kost een batterij opladen zo weinig energie dat er bijna niets bespaard wordt.’

De verduurzaming van het Duisenberggebouw – geen echte winnaar, maar een eervolle vermelding in 2014 – wordt naar het idee van de Bernoulliborg uitgevoerd. Wanneer dat zal gebeuren is nog niet duidelijk.

Afgeschoten

Het plan uit 2012 om de douches van het sportcentrum op Zernike met de zon te verwarmen, werd volledig afgeschoten. Het dak bleek de zware constructie niet te kunnen dragen en de terugverdientijd was langer dan twintig jaar. De RUG houdt het idee wel in haar achterhoofd.

‘De Green Mind Award afschaffen zou doodzonde zijn’

Ook het idee uit 2014 om de verwarming in het Heijmansgebouw op afstand duurzaam te regelen leverde problemen op. ‘Na herberekeningen komen we op een ander, ongunstiger resultaat dan de bedenkers. Na de zomervakantie gaan we hier waarschijnlijk over doorpraten’, aldus Jager.

Uitstraling

Toch ziet het jurylid vooralsnog geen reden om na de twee eerdere edities in 2012 en 2014 de Green Mind Award af te schaffen. ‘Het zou doodzonde zijn. Het geeft veel uitstraling aan de universiteit.’ Daarnaast moet de RUG verplicht jaarlijks twee procent energie besparen. ‘De meest voor de hand liggende besparingen zijn al doorgevoerd. Dat levert veel geld op en we liggen goed op schema. Maar we moeten door blijven werken.’

Daarvoor zijn nieuwe ideeën nodig. Jager wil door het uitschrijven van een duurzaamheidswedstrijd gebruikmaken van de creativiteit en kunde binnen de universiteit. Het jurylid is ervan overtuigd dat ook in de toekomst goede ideeën aangeleverd worden die te realiseren zijn. ‘En goede ideeën moet je belonen.’

15-06-2015