In Science met je bachelorthese

Een artikel publiceren in Science is de absolute top voor een bètawetenschapper. Bachelorstudente scheikunde Marieke Veenstra kreeg het voor elkaar na drie maanden in het lab.

‘Vrijdag komt de paper online, ik vind het spannend’, vertelt Marieke Veenstra, die inmiddels met haar master is begonnen. Een jaar geleden begon ze aan haar bacheloronderzoek in de groep van associate professor Syuzanna Harutyunyan. Op dat moment was de groep al bijna een jaar bezig met onderzoek naar een nieuwe reactie die medicijnproductie makkelijker kan maken. ‘Normaal gesproken geven we bachelorstudenten niet zulke complexe projecten, omdat het hun eerste echte onderzoek is’, vertelt Harutyunyan.

Niemand anders

Maar Veenstra had geluk. Niemand in de groep had namelijk tijd om te werken aan een project waar Harutyunyan haast mee had. Een van haar postdocs, Ravindra Jumde, was er net in geslaagd om in één stap een koolstof-koolstofbinding te maken in zogenoemde heterocyclische moleculen. Deze verbindingen komen veel voor in medicijnen, maar moesten tot dan toe altijd met een omweg – en flink wat tussenstappen – worden gemaakt. Zo’n snellere en efficiëntere reactie kon dus veel impact hebben op de farmaceutische industrie. ‘We hadden net deze veelbelovende resultaten binnengekregen dus ik wilde er graag meer mee doen’, zegt Harutyunyan.

Zelf testen

Veenstra mocht de verschillende moleculen maken waarmee de nieuwe reactie getest kon worden. ‘We wilden weten of de reactie het zou doen met verschillende zijgroepen, dus die kon ik maken’, legt ze uit. Ze kreeg het niet alleen voor elkaar om alle variaties die Harutyunyan voor ogen had te maken, maar mocht daarna ook zelf ook nog wat reacties gaan testen. ‘Dat vond ik het allerleukste aan het onderzoek, dat ik zowel moleculen mocht maken als de reactie mocht testen.’ En dus staat haar naam, samen met drie andere onderzoekers, boven het Science artikel.

Al met al denkt Veenstra dat ze vooral veel geluk heeft gehad: ‘Als je bacheloronderzoek niet binnen een ander project in de groep valt of als het project pas in de beginfase zit, heb je minder kans dat je er een publicatie uit krijgt.’

Ze was sowieso al blij dat haar werk in een paper zou komen, maar dat het ook nog in Science staat is echt de kers op de taart. ‘Mensen om mij heen reageren allemaal enorm enthousiast, en dan besef ik pas hoe cool het eigenlijk is.’

Het kan alleen maar slechter

Voor haar masteronderzoek keert Veenstra graag terug in de Harutyunyans groep. ‘Ik vind het erg leuk dat ik daar veel verschillende dingen kan doen. En het masteronderzoek duurt ook langer, dus kan ik nog meer uitproberen.’

Aangezien haar vorige onderzoek zo succesvol was, zal de groep haar waarschijnlijk met open armen ontvangen. ‘Ze plagen me daar wel een beetje mee, en zeggen steeds: Nu heb je een Science paper, dan kan het alleen maar slechter’, lacht Veenstra. ‘Maar dat moeten we eerst nog maar eens zien.’

22-04-2016