Zonder antibiotica heeft de mensheid een serieus probleem. Deze medicijnen beschermen immers tegen dodelijk infectieziekten. Maar door het vele gebruik, zowel in de gezondheidszorg, als in de agrarische sector, komen antibiotica op grote schaal in het milieu terecht, waardoor er steeds meer resistente bacteriestammen komen.

Als je daar nou iets aan kon doen, bijvoorbeeld doordat je het medicijn ‘uit’ kunt zetten? vroegen Groningse onderzoekers zich af.

Ultraviolet

Chemicus Willem Velema – een promovendus van Ben Feringa die al eerder schakelaars maakte op moleculair niveau – lukte het. Hij manipuleerde een molecuul in een antibioticum zo dat het ‘aanschakelt’ en zijn bacteriedodende werk doet, onder invloed van ultraviolet licht. Na verloop van tijd schakelt het vanzelf weer uit. Hoe dat precies in zijn werk gaat beschrijven Velema en Feringa in een artikel in Nature Chemistry van 15 september.

Een echt geneesmiddel zit er voorlopig nog niet in. Dit onderzoek is pas een eerste stapje om te laten zien dat je de werking van een geneesmiddel op afstand kunt controleren. Bijvoorbeeld met licht. ‘En dat is een heel nieuwe manier om over geneesmiddelenonderzoek na te denken’, zegt Feringa.