De RUG-medewerkers werden er financieel niet beter van, maar ze wisten wel degelijk dat er iets aan de hand was, zeggen bronnen binnen en buiten de universiteit.

G. had een groep van mensen om zich heen verzameld die hem weinig tegenspraken. ‘Het leek wel een soort familie, waarvan Hans veruit de slimste was’, aldus een van de bronnen. Het viel binnen de universiteit op dat G. altijd met dezelfde bedrijven werkte en dat anderen geen kans maakten. ‘Dan weet je al dat er iets aan de hand is.’

Aangehouden

Hoofd technisch beheer Hans G. werd twee weken geleden aangehouden door de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD). Hij is de hoofdverdachte in een onderzoek naar corruptie, valsheid in geschrifte en witwassen van geld. In totaal zijn acht verdachten aangehouden, waaronder zijn zoon en schoondochter. G. is 33 jaar in dienst bij de RUG en heeft de universiteit volgens de opsporingsdienst voor tonnen benadeeld.

Hij was als een Sinterklaas voor de mensen om hen heen, omschrijft een ondernemer, wiens bedrijf betrokken was bij de fraude. ‘Ik denk dat ze geen geld kregen, maar dat hij af en toe harinkjes rondbracht. Dat moest doorgaan. En al die mensen die nu zwijgen, vinden het jammer dat die Sinterklaas weg is.’

Korte lijnen

Het facilitair bedrijf van de RUG heeft korte lijnen met verschillende installatie- en bouwbedrijven in de regio. Ze worden gebeld als een pand moet worden geschilderd, een verwarmingsinstallatie gerepareerd of een raam vervangen. De firma’s lenen soms jarenlang medewerkers uit aan de universiteit.

Dat is ook handig, zeggen medewerkers binnen de RUG. ‘Want als er een raam kapot is, wil je niet die klus eerst aan moeten besteden. Dat moet even snel worden gerepareerd.’ Maar het stelde G. wel in staat om zelf te bepalen welke bedrijven de lucratieve onderhoudscontracten kregen en welke niet.

Het zijn vaak kleine bedrijven die de RUG als enige grote opdrachtgever hebben. ‘G. zette je onder druk als je niet meedeed. Hij dreigde dan dat hij geen werk meer voor je had.’

Viswedstrijden

G. liet de bedrijven materialen en uren factureren die hij privé gebruikte, aldus een van de ondernemers. Hij liet de extern ingehuurde monteurs bonnen schrijven voor werk dat niet werkelijk voor de universiteit was gedaan. De installatie- en bouwbedrijven schreven vervolgens een factuur, en de universiteit draaide ervoor op.

De vermeende fraude speelt al in elk geval sinds begin jaren negentig. G. nodigde de bedrijven bijvoorbeeld uit voor viswedstrijden of diners, en stuurde ze vervolgens gepeperde rekeningen, die veel hoger waren dan de gemaakte kosten, zegt een ondernemer. Bedrijven die niet wilden meedoen of G. tegenspraken, maakten geen kans op een contract, vertellen ondernemers.

Volgens een reactie onder een nieuwsbericht van OOG TV over de zaak is de universiteit in 2011 gewaarschuwd over de fraude, maar is daar niets mee gedaan. De RUG wil niet op de reactie ingaan. En ook medewerkers van het facilitair bedrijf willen niet reageren op de beschuldigingen.

Maatregelen

Het onderzoek van FIOD naar de fraude is nog in volle gang, aldus een woordvoerder. Aanstaande donderdag bepaalt de rechter of er nog voldoende redenen zijn om G. vast te houden voor het onderzoek. ‘Dan gaat het bijvoorbeeld om de vraag of er kans is op recidive of vluchtgevaar. Als dat niet het geval is, komt hij op vrije voeten. Maar dat zegt niets over de ernst van de fraude’, aldus de woordvoerder.

De RUG heeft al besloten stappen te ondernemen. Tijdens een persconferentie op dinsdag zal het universiteitsbestuur deze stappen nader toelichten, aldus RUG-woordvoerder Gernant Deekens.

De ondernemers en RUG-medewerkers die wij spraken voor dit artikel, wensen allen anoniem te blijven. Hun namen zijn bekend bij de redactie.