‘Mijn duiven zijn niet te hacken’

Het klinkt wat futuristisch, het idee dat het team van evolutionair ecoloog Jan Komdeur gaat ingrijpen in de evolutie door de perfecte duif te creëren. Maar hij gaat het echt doen.

Zijn researchteam – waarin ook Hannah Dugdale, Sjouke Anne Kingma en Frank Groenewoud – won namelijk de Bio Art & Design Award van onderzoeksfinancier NWO.

Een opmerkelijke prijs – van 25.000 euro – want Komdeur werkt samen met twee kunstenaars, die in het voortraject aan zijn team zijn gekoppeld. ‘Na een zogenaamde speeddate was het duidelijk’, zegt Komdeur. ‘Wij wilden alleen met de kunstenaars Isobel Goodacre en Patrick Stevenson-Keating van Studio PSK uit Londen. En zij alleen met ons.’

De perfecte duif

Samen bedachten zij de perfecte duif. Een duif die genetisch zo aangepast is, dat hij qua gedrag de perfecte postduif is. Hij vervoert gecodeerde informatie in z’n lichaam en samen met een aantal soortgenootjes vormt hij een boodschap die alleen te ‘lezen’ is als elke duif op zijn bestemming is. Er is ook één sleutelduif die het mogelijk maakt de boodschap te decoderen op de computer.

Genetische aanpassingen

Het is een oude manier van informatie overdracht, zegt Komdeur. ‘Die in de toekomst gebruikt kan worden om diefstal van kostbare data tegen te gaan. De genetische aanpassingen en kruisingen zijn onderdeel van het futuristische aspect.’

Is zoiets mogelijk? Ja, zegt Komdeur. En dat gaat hij laten zien. Het team bouwt een grote duiventil waar de duiven gaan wonen en getraind worden. Bezoekers mogen daar gewoon bij zijn, als het klaar is in november.

‘Ik wil laten zien wat de wetenschap allemaal mogelijk maakt’, zegt Komdeur. Maar hij wil ook het debat aanwakkeren rond het einde van de natuurlijke selectie en de invloed van menselijke inmenging in de evolutie van  soorten.

Niet te hacken

Het genetisch aanpassen van de duiven kan wel, maar Komdeur gaat dat deel van het project niet echt uitvoeren. ‘We gebruiken nu een soort van pit tag, zoals die ook voor huisdieren wordt gebruikt. En in de toekomst zou je ook kunnen denken aan het aanpassen van de vleugels – die lang moeten zijn voor wendbaarheid om roofvogels de baas te blijven – en het gewicht – dat laag moet zijn zodat ze sneller en langer kunnen vliegen.’

Het creëren van deze perfecte duif kost nogal wat tijd. En als ze er eenmaal zijn, moet je ze trainen. Dat gebeurt dus in de duiventil, onder het oog van het publiek, zegt Komdeur. ‘Maar het is de moeite allemaal waard. Diefstal van data in het elektronisch verkeer komt steeds vaker voor. Mijn duiven zijn niet te hacken.’

Het project van de kunstenaars en het team van de Behavioural Ecology and Self-organization group (CEES) en is vanaf 28 november bij MU op Strijp-S in Eindhoven te zien.

Schermafbeelding 2014-05-26 om 16.26.39

28-05-2014