Miljoenen voor nano-kooi

Top-chemicus Ben Feringa van de RUG heeft samen met collega’s van de Universiteit van Amsterdam twee miljoen euro binnengehaald bij onderzoeksfinancier NWO. Hij wil katalysatoren gaan vangen in ultra-kleine ‘kooien’.

Hoe werkt een katalysator in een kooi van nanoproporties? Ofwel, een hokje dat zo klein is dat je het aantal moleculen erin kunt tellen? Waarschijnlijk verlopen chemische processen dan sneller. En dat betekent een efficiëntere werking en minder vervuiling.

NWO gaf Feringa en zijn collega’s Gadi Rothenberg en Joost Reek van de UvA een zogenoemde TOP-puntsubsidie, waarmee ze de komende vijf jaar acht promovendi aan het werk kunnen zetten. Deze subsidie is speciaal voor onderzoeksgroepen die al excellent zijn. Feringa maakt vooral naam met zijn onderzoek naar moleculaire motoren die worden aangedreven door licht. In 2011 presenteerde hij bijvoorbeeld een moleculaire ‘auto’: een four-wheel drive.

Enorme potentie

De promovendi gaan verschillende soorten moleculaire kooien ontwerpen, waarin ze de katalysatoren vangen of inbouwen. ‘Dit vermindert de vrijheidsgraad die de moleculen hebben’, legt Ben Feringa uit. ‘Daarom verwachten we dat in zo’n nanoschaalomgeving katalysatoren met meer precisie zullen functioneren.’

Het project moet de fundamentele kennis over de werking van katalysatoren in nanostructuren vergroten. ‘We denken dat ze een enorme potentie hebben’, aldus Feringa.‘Maar om die te realiseren moeten we eerst begrijpen hoe deze katalysatoren precies werken.’

08-06-2015