De deal maakt het mogelijk dat in 2018 dertig procent van de tijdschriften van Elsevier vrij beschikbaar is, meldt universiteitenvereniging VSNU. ‘We zijn tevreden met deze overeenkomst die voorziet in een duurzame transitie naar open access’, zegt onderhandelaar Gerard Meijer. ‘Dit is echt geweldig nieuws en een ‘big deal’ voor open access.’

Ook RUG-bestuursvoorzitter Sibrand Poppema is blij. ‘Het volhouden tot de laatste snik heeft gewerkt. We mogen toegang behouden en in stappen van tien procent in drie jaar naar open access. Dat is een flinke doorbraak.’

In de clinch

Het akkoord is nog niet getekend. De details moeten nog verder worden ingevuld.

De uitgever en de universiteiten liggen al jaren in de clinch over de toenemende kosten van abonnementen op wetenschappelijke tijdschriften voor universiteiten, terwijl het de wetenschappers zijn die gratis en voor niets de inhoud leveren, de redactie doen en de peer-review verzorgen. De universiteiten en de overheid willen open access, waarbij artikelen na publicatie vrij beschikbaar zijn. De uitgever kan dan vooraf betaald worden voor zijn werk.

Deadline

Met grote uitgevers als Sage en Wiley zijn daarover goede afspraken gemaakt, maar Elsevier wilde niet meewerken. Overgang naar open access kostte te veel geld en moest langzamer, vond de uitgever. Sommige wetenschappers boycotten daarom Elsevier, anderen besloten de uitgever met redactie en al vaarwel te zeggen.

Nu ligt er dan eindelijk een principeakkoord. Net voor de deadline van 1 januari, waarbij duizenden tijdschriften voor wetenschappers op slot dreigden te gaan.