RUG-professor wil zelf leven maken

RUG-professor Sijbren Otto gaat leiding geven aan een team van zestig Europese onderzoeksgroepen die gaan samenwerken om leven te creëren uit volledig door de mens gemaakte moleculen.

Zelf leven maken is één van de grootste uitdagingen in de chemie, zegt Otto. ‘We halen kenmerken van leven uit elementen om ons heen, om daar vervolgens zelf leven uit te maken. Deze samenwerking is uniek en waarschijnlijk het grootste op dit gebied wereldwijd.’

Kleine stapjes

De samenwerking wordt betaald door Europese onderzoeksfinancier COST en gaat vier jaar duren. ‘Eens per jaar komen we met de hele club samen.’

Otto betwijfelt echter of er binnen vier jaar ook echt leven gemaakt zal zijn. ‘Het zou me hogelijk verbazen. Het gaat in kleine stapjes, waarbij er constant een discussie is of het nu leven is of niet. Zo niet, welke elementen moeten er dan bij? Het is echt niet zo dat er plotseling iets uit een buisje komt gekropen, maar langzaamaan begint er wel iets te komen.’

Grijs gebied

Bovendien, zegt Otto, bestaat er op het eerste gezicht een vastomlijnd beeld van hoe leven eruit ziet. ‘Maar in werkelijkheid is dat eigenlijk nog een heel grijs gebied. We gaan eerst karakteriseren wat leven is en hoe het eruit ziet. We proberen dan de verschillende elementen  na te bouwen, zoals het vermogen te reproduceren of het membraan waar alle vormen van leven door omringd zijn.’

Dat Otto de teamleider is geworden, is volgens hem een samenloop van omstandigheden. ‘Mijn onderzoeksgroep is heel actief in dit veld. In een eerder initiatief heb ik halverwege het leiderschap overgenomen en daarmee heb je de verantwoordelijkheid  ervoor te zorgen dat er een vervolg komt.’

Existentiële vragen

Hij vindt het wel spannend, zegt hij. ‘Ook omdat dit onderzoek heel belangrijk is in het begrijpen waar we vandaan komen.’

Otto hoopt antwoord te kunnen vinden op allerlei existentiële vragen. ‘En op vragen over hoe de mens in elkaar steekt. Als je dat begrijpt, door zelf leven te kunnen maken, zijn er allerlei nieuwe mogelijkheden of toepassingen te bedenken.’

11-12-2013