‘Natuurlijk heel jammer, dat hadden we graag anders gezien. Maar wetenschap is nu eenmaal competitie’, zegt Ben Feringa, hoogleraar chemie en winnaar van de laatste ‘Groningse’ Spinozapremie, in 2004.

Onderzoeksfinancier NWO kent de jaarlijkse prijs toe aan maximaal vier Nederlandse onderzoekers die tot de absolute top van de wetenschap behoren. De winnaars krijgen elk 2,5 miljoen euro om te besteden aan onderzoek naar keuze.

Feringa is voorzitter van het NWO gebiedsbestuur chemie en in die hoedanigheid ook betrokken bij de voordracht. ‘Ik mocht dus als gebiedsvoorzitter mensen nomineren, maar daar kan ik natuurlijk verder niks over zeggen.’

Hij kan wel vertellen dat er dit jaar 35 genomineerden waren. Wie er uiteindelijk winnen, wordt bepaald in een zeer zware procedure, aldus Feringa. ‘Dat wordt onder meer beoordeeld door een internationale commissie van experts, onder wie enkele Nederlanders die in het buitenland werken.’

Leiden bovenaan

Gisteren werd bekend  dat dit jaar de prijzen gaan naar Michail Katsnelson, hoogleraar theoretische natuurkunde aan de Radboud Universiteit Nijmegen, Piek Vossen, hoogleraar computationele lexicologie aan de Vrije Universiteit en Bert Weckhuysen, hoogleraar anorganische chemie aan de Universiteit Utrecht.

In 1995 begon NWO met het Spinozaprogramma. Natuurkundige George Sawatzky – nu niet meer aan de RUG verbonden – ontving de prijs in 1996. Dirkje Postma, hoogleraar pathofysiologie van de ademhaling aan het UMCG sleepte hem in 2000 in de wacht. En hoogleraar scheikunde Ben Feringa kreeg hem dus in 2004. ‘Ja, dat is inderdaad al weer bijna tien jaar geleden. Dat is misschien een aanwijzing dat sommige dingen beter kunnen’.

Op de ranglijst van winnaars staat Leiden bovenaan, met zestien Spinozaprijzen. De RUG bungelt met drie prijzen onderaan het rijtje, net boven de Erasmusuniversiteit en de TU Eindhoven met twee prijzen, en de Universiteit Tilburg met één prijs.

Op 27 september 2013 vindt de feestelijke uitreiking van de NWO-Spinozapremies plaats in de Nieuwe Kerk in Den Haag. De laureaten presenteren daar hun onderzoek en hun plannen met de premie.