Zeg maar ‘dag’ tegen Doortje

Doortje de Vinvis gaat Groningen dan toch verlaten. Het twintig meter lange skelet van het universiteitsmuseum gaat naar Naturalis. Nu echt.

‘We zijn er wel klaar mee’, zegt conservator Rolf ter Sluis van het museum, nu bekend is geworden dat natuureducatiecentrum Wad & Zoo na twee jaar toch afziet van overname van het twee ton zware skelet. ‘We wachtten al twee jaar. Maar ze lieten alles afhangen van een subsidie en die ging niet door.’

Vier jaar lang heeft het museum geleurd met het skelet dat jarenlang lag opgeslagen in de kelder van het voormalig Biologisch Centrum in Haren. Toen dat zou worden verkocht, was er geen plaats meer voor de enorme beenderen. De UK opende daarop een Facebookpagina voor ‘Doortje’. Reacties kwamen van over de hele wereld: niet alleen van musea, maar ook van attractieparken, kunstenaars en sjamanen die de beenderen in stukjes wilden zagen voor hun helende krachten. Van BNN tot Edwin Evers tot het Jeugdjournaal, alle media berichtten erover.

In de opslag

Maar een oplossing kwam er niet. Een actiegroep van Life Sciences – die Doortje onderdak wilde bieden in de Linnaeusborg – slaagde er niet in om genoeg geld bijeen te brengen om het skelet te prepareren en tentoon te stellen. Ze lag een tijdje in de opslag op Zernike, kreeg zelfs haar eigen tentoonstelling in het museum, maar belandde toen toch weer in het museumdepot.

Op dat moment was het plan dat ze naar het Natuurmuseum in Leeuwarden zou gaan. Doortje – of Dorus, want uit onderzoek was gebleken dat het om een mannetje ging – zou de nieuwe walviszaal gaan bewonen, samen met een potvis. Maar ook dat ging mis: Doortje bleek te groot.

Gekliefd

De laatste twee jaar wachtte Doortje op haar verhuizing naar toekomstig natuureducatiecentrum Wad & Zoo. ‘Maar we wisten al dat Naturalis ook interesse had. Een voormalig medewerker van ons, Kobus Boeke, werkt daar nu. Hij was altijd al erg geïnteresseerd in haar, omdat haar hele geschiedenis gedocumenteerd is vanaf het moment dat ze strandde.’

Het kadaver werd in 1910 verkocht voor 75 gulden en in Middelburg tentoongesteld voor 10 cent per persoon. Ze ging op transport naar Groningen, bracht jaren door op het dak van het zoölogisch lab en belandde uiteindelijk in de fietsenkelder in Haren. ‘Wat ook interessant is, is het feit dat haar bekken nog aanwezig is en de schedel is gekliefd’, zegt Ter Sluis.

Commitment

Doortje wordt waarschijnlijk aan Naturalis gegeven. ‘Bruikleen is niet meer van deze tijd’, zegt Ter Sluis. ‘Bovendien wordt er in dat geval doorgaans niet geïnvesteerd in conservatie. Maar dat gaat nu wel gebeuren.’ Het prepareren van de botten gaat al gauw tien tot vijftienduizend euro kosten.

Nog deze maand wordt Doortje op transport gesteld naar Leiden. Jammer? ‘Ze ligt in het depot en niemand kan er echt iets mee. En schijnbaar is er niet voldoende structurele commitment om er iets aan te doen om Doortje te behouden’, zegt Ter Sluis. ‘Dat neem ik niemand kwalijk, maar zo is het wel.’

24-05-2016