‘Nederlands moet vooralsnog de voertaal blijven’

Gaat de universiteit Zwarte Piet achterna? Verdwijnt het oude vertrouwde Nederlands van de RUG? Dat moet niet, vindt Leon Sloots van studentenpartij Lijst STERK.

Net zoals de traditionele Zwarte Piet ten dele lijkt te verdwijnen uit Nederland (denk aan HEMA en Albert Heijn), omdat enkelen hun mening dicteren aan een overgrote meerderheid met een andere mening, zo dreigt de Nederlandse taal op soortgelijke wijze te verdwijnen uit de Universiteitsraad.

Engels als voertaal

Tenminste, er gaan stemmen op om binnen de Universiteitsraad de Engelse taal als voertaal te gebruiken. Dit zou het raadswerk voor een enkeling gemakkelijker maken, terwijl een ruime meerderheid het veel lastiger krijgt omdat zij niet langer in haar moedertaal kan spreken.

De afgelopen jaren is de discussie omtrent de gesproken taal binnen medezeggenschapsraden vaker opgelaaid. Buitenlandse studenten spreken meestal geen Nederlands en, omdat er – vaak onterecht – vanuit wordt gegaan dat iedereen voldoende Engels spreekt, begrijpt en schrijft, lijkt deze gemeenschappelijke taal uitkomst te bieden.

Discussie, daar draait het om

De realiteit is echter anders. Naast het feit dat veel medezeggenschappers het Nederlands als moedertaal beheersen, maar matig Engels spreken is uit onderzoek gebleken dat spreken in een taal, anders dan de moedertaal, gemakkelijker leidt tot verkeerde intonatie en uitspraak waardoor veel ruis en dus ook misinterpretatie ontstaat.

Daarnaast is het voor mensen die van origine een andere taal hebben geleerd bijzonder lastig om snel te reageren tijdens een discussie. Tegen de tijd dat sommigen het Engels in hun hoofd hebben vertaald in het Nederlands en hierop een reactie hebben gevormd is het moment al voorbij gegaan. En om die discussie draait het toch ook tijdens een vergadering. Het is van groot belang dat zoveel mogelijk mensen goed betrokken worden bij de inhoud. Het zou vreemd zijn wanneer raadsleden die vloeiend Engels spreken beter in staat worden gesteld te discussiëren of debatteren.

Om deze belangrijke redenen werkt het Europees Parlement bijvoorbeeld, met vertalers die ervoor zorgen dat men zich goed kan uiten in zijn of haar taal en waardoor iedereen het toch begrijpt.

Tot slot hebben sommige raadsleden een bijzonder drukke agenda. Hierdoor is er vaak geen tijd om woordvoeringen of betogen in het Engels te schrijven. Dit kost namelijk meer tijd dan wanneer men zich kan voorbereiden in de eigen taal.

Alle stukken in Engels en Nederlands

Op dit moment werkt de Universiteitsraad met een tolk die tijdens vergaderingen de Nederlandse inbreng van raadsleden realtime in het Engels vertaalt. Op deze manier kunnen niet Nederlands sprekende raadsleden toch meekrijgen wat er gezegd wordt door collega’s. Er wordt door één raadslid gebruikgemaakt van deze mogelijkheid. Andersom worden Engelse sprekers niet in het Nederlands vertaald. Opnieuw, omdat men er vanuit gaat dat het – soms niet al te zuivere – Engels wel door iedereen begrepen wordt.

Daarnaast worden de meeste stukken die besproken worden in eerste instantie in het Nederlands geschreven. Het talencentrum van de universiteit vertaalt een selectie van deze stukken of vat deze in het Engels samen. Het zou goed zijn wanneer alle stukken in zowel het Nederlands als in het Engels beschikbaar zijn.

Ook biedt het talencentrum een breed scala aan taalcursussen zodat, indien gewenst, internationale studenten zich de Nederlandse taal eigen kunnen maken, of andersom.

We houden niet van betutteling

Omdat men zich het beste kan uiten in zijn of haar moedertaal, de overgrote meerderheid van de leden van Universiteitsraad het Nederlands als moedertaal heeft en er mogelijkheden zijn om niet Nederlandse raadsleden te ondersteunen, pleit Lijst STERK voor het behouden van het Nederlands als voertaal binnen de Universiteitsraad.

Echter, omdat wij zeker niet van betutteling houden en al helemaal allergisch zijn voor het opleggen van zaken, zijn wij van mening dat je dit niet moet dicteren of forceren. Het staat ieder raadslid vrij te spreken in welke taal dan ook, andere raadsleden dienen hier gewoon respect voor te hebben. Men moet zich natuurlijk wel afvragen in welke taal hij/zij zich het beste kan verwoorden om welke doelen dan ook te bereiken. Ook zou men dankbaar moeten zijn dat de universiteit geld en tijd steekt in het vertalen van stukken en het feit dat er een tolk aanwezig is.

Accepteer dat het is, zoals het is

Omdat de Rijksuniversiteit Groningen steeds meer een internationaal karakter krijgt (30% van de studenten moet in 2020 uit het buitenland komen) is het zeker relevant om de verhoudingen tussen de leden van de Universiteitsraad in de gaten te houden. Indien blijkt dat de raad productiever, effectiever en/of efficiënter kan werken door een andere taal te spreken, dan staan ook wij daar zeker voor open, zelfs voor het volgen van een taalcursus. Echter, voor nu lijkt het Nederlands de meest passende taal om te gebruiken.

Tot slot zou het goed zijn wanneer deze discussie eens ten einde komt en om te accepteren dat iets is, zoals het is. En dat laatste geldt ook voor Zwarte Piet, maar dat is een andere discussie.

Leon Sloots,  fractievoorzitter Lijst STERK

09-10-2014