Vertegenwoordiger Europese Zaken

Ze ontmoette de groten der EU-aarde, schudde handen met Mark Rutte, adviseerde ministers en ministeries en rondde ondertussen haar bachelor IBIO af. Sjoukje van Oosterhout (23), bijna klaar met haar tweejarige termijn als jongerenvertegenwoordiger Europese Zaken waarin ze de stem van Nederlandse jongeren in Europa was, blikt terug.

Het begon allemaal met een stage bij het Huis van de Nederlandse Provincies. Toen die bijna ten einde liep, wees haar stagebegeleider op de vacature voor jongerenvertegenwoordiger. Van Oosterhout stuurde een sollicitatiebrief en mocht op gesprek komen. Uit meer dan 40 gegadigden werd ze uiteindelijk voorgedragen om met nog één andere kandidaat voor de Nationale Jeugdraad te verschijnen.

Ze moest een speech geven en vragen beantwoorden van de leden, verschillende jongerenorganisaties. ‘Dat was best intensief. Ik had het nooit verwacht, maar uiteindelijk heeft een meerderheid op mij gestemd’, vertelt ze via Skype.

Weken van 60 uur

Op dat moment woonde Van Oosterhout nog in Brussel. Ze moest terug naar Groningen vanwege haar studie. Er stonden nog 40 studiepunten open, waaronder de scriptie. ‘Bij één vak had ik aanwezigheidsplicht. De uni wilde geen uitzondering maken, dus ik moest daar omheen plannen.

‘Studeren deed ik ‘s nachts, in het weekend of in het vliegtuig’
Als jongerenvertegenwoordiger werk je minimaal 20 uur per week, maar Van Oosterhout oversteeg dat ruimschoots en maakte weken van 40 tot 60 uur. ‘Ik was altijd onderweg. Studeren deed ik ’s nachts, in het weekend, in de trein of in het vliegtuig. Veel tijd voor een sociaal leven had ik niet.’

Na het afronden van het vak met aanwezigheidsplicht verhuisde Van Oosterhout naar Utrecht. Dat was ook handig vanwege de gastlessen die ze door heel Nederland moest geven. ‘Ik kreeg toen iets minder reistijd, iets meer een sociaal leven.’

Ze sprak ongeveer 5.000 jongeren per jaar op middelbare- en mboscholen en ging met hen in gesprek over Europese thema’s. Vervolgens informeerde ze Nederlandse ministers, Europarlementariërs in Brussel of medewerkers van de Europese Commissie over het standpunt van de Nederlandse jongeren.

De verplichte selfie

De inhoudelijke gesprekken met jongeren waren cruciaal om haar functie gewicht te geven, vertelt Van Oosterhout. ‘De titel an sich is niets waard als je niet met jongeren spreekt.’ Haar inhoudelijke kennis hielp ook tijdens vergaderingen met politici. ‘In eerste instantie word je vooral uitgenodigd voor een fotomomentje, de verplichte selfie. Maar er zijn niet heel veel mensen die met zoveel jongeren spreken in Nederland als ik.

Als je wilt weten hoe zij over iets denken, kan het handig zijn om even met mij in gesprek te gaan.’ Je moet laten zien dat je ook wat komt brengen in plaats van alleen maar halen, benadrukt Van Oosterhout. ‘En dan nodigen ze je nog een keer uit, in plaats van dat ze één keer koffie met je gaan drinken uit beleefdheid.’

‘Het is niet mijn taak Europa te promoten’
Van Oosterhout heeft zich onder meer ingezet voor jeugdwerkloosheid en Europa in de klas, een pleidooi voor meer onderwijs over de EU. ‘Op het vmbo is ‘Europa’ geen verplicht vak. We merken dat het afhangt van de docent. Dat komt aan de ene kant omdat de EU ingewikkeld is, sommige docenten weten niet zo goed wat er nou precies gebeurt in Brussel.

Je moet jezelf wegcijferen

Aan de andere kant word je al gauw afgeschilderd als pro-Europees als je over de EU vertelt. Dat vinden leerkrachten ook lastig’, legt Van Oosterhout uit. Had ze daar zelf ook last van? ‘Ja, best wel. Veel mensen zien mij als een soort Europa-ambassadeur, terwijl het niet mijn taak is om de EU te promoten. Ik moet juist kritisch zijn en aankaarten wat er beter kan. Als ik alleen maar met een roze bril naar Brussel zou kijken, zou ik geen goede jongerenvertegenwoordiger zijn.’

Wat de opvolger van Van Oosterhout betreft, die moet vooral goed kunnen netwerken en sociaal zijn. ‘Je moet kunnen praten met ministers maar ook kunnen spreken voor het mbo.’ Daarnaast moet je nederig zijn. ‘Het gaat niet om jou als persoon. Je moet jezelf wegcijferen voor de Nederlandse jongeren.’ Hierna gaat Van Oosterhout, geheel in de lijn der verwachtingen, European Studies studeren in Londen. En daarna? ‘Dat het Brussel wordt, weet ik al wel. Waar precies, dat weet ik nog niet.’Persfoto Sjoukje van Oosterhout eu2016nl (1)

Is je interesse gewekt? Je kunt nog tot en met 8 mei solliciteren voor de functie van jongerenvertegenwoordiger Europese Zaken.

03-05-2016