Tot 2013 was het Kernfysisch Versneller Instituut (KVI) het paradepaardje van de RUG, totdat het moest reorganiseren. Door het wegvallen van grote onderzoeken en een sterk verouderde deeltjesversneller was het KVI niet meer levensvatbaar.

Door een reddingsplan vielen er toen geen gedwongen ontslagen, maar werden de medewerkers ingedeeld en deels ondergebracht bij het nieuwe KVI-CART, dat nog altijd in financiële problemen is. De rest van de onderzoekers ging aan de slag bij de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen (FWN).

Deeltjesfysica

Het nieuwe Van Swinderen Instituut is onderdeel van die faculteit. Behalve oud-medewerkers van het KVI, zijn er theoretici van het vroegere Centrum voor Theoretische Natuurkunde ondergebracht bij het nieuwe instituut. Samen gaan zij de komende jaren onderzoek doen naar de allerkleinste deeltjes in de natuurkunde.

Er werken elf vaste medewerkers en een aantal promovendi aan de deeltjesfysica. De deeltjesversneller die het KVI had, was te gedateerd om nog te gebruiken. ‘Het is als instituut tegenwoordig ondenkbaar om zelf een deeltjesversneller te hebben. Dat is simpelweg veel te duur’, vertelt natuurkundige Diederik Roest. Hij is een van de medewerkers van het nieuwe instituut.

Daarom is het Van Swinderen Instituut aangesloten bij NIKHEF, een Nederlandse organisatie die meebetaalt aan de deeltjesversneller in Genève. ‘Daarmee kunnen we al onze experimenten toch uitvoeren. Al het theoretische onderzoek vindt hier in Groningen plaats’, aldus Roest.

Vandaag is de feestelijke opening in het Van Swinderen Huys. Rector magnificus Elmer Sterken opent daar het nieuwe instituut.