De minister besloot na de bezetting van het Maagdenhuis in Amsterdam en het wanbestuur bij enkele onderwijsinstellingen de medezeggenschap bij universiteiten en hogescholen te versterken. Studenten en medewerkers moeten meer invloed krijgen, meent ze. Maar haar plannen gaan lang niet ver genoeg, vinden de partijen in de Tweede Kamer.

Haar wetsvoorstel werd eerder afgedaan als ‘voornamelijk cosmetisch’ en ‘volstrekt onvoldoende’. Bussemaker heeft nu wat meer uitleg gegeven over hoe ze de democratie aan de instellingen wil versterken. Studenten en medewerkers moeten via universiteitsraden nauw worden betrokken bij de benoeming van de leden van het universiteitsbestuur, zegt ze.

Advies

Het werven van de bestuurders moet via een ‘open en transparante’ procedure verlopen. De medezeggenschapsraden mogen daarom advies geven over wat voor type kandidaat er moet worden gezocht. Ook mogen ze in een vertrouwelijk gesprek laten weten wat ze van de kandidaten vinden en advies geven over de uiteindelijke keuze.

SP-Kamerlid Jasper van Dijk noemt het een gemiste kans. ‘Je zou verwachten dat de minister voortvarend aan de slag zou zijn gegaan. Krijgen we nu bestuurders met feeling voor onderwijs en een afkeer van geldslurpende bouwprojecten? Ik betwijfel het, want het blijft de raad van toezicht die de bestuurders benoemt. De raad van toezicht, die met het college van bestuur het beleid bepaalt – vanuit hun ivoren bestuurskantoor. Dat was toch het old boys network waar we van af wilden?’

Perverse prikkels

Van Dijk heeft daarom zelf een aantal voorstellen ingediend waarmee hij naar eigen zeggen wil afrekenen met top-down-bestuur en het doorgeslagen rendementsdenken. ‘Met dit plan zet de SP het mes in het old boys network, waar op schimmige wijze baantjes worden verdeeld. We geven studenten en docenten volwaardige inspraak en stoppen met perverse prikkels in de financiering.’

Van Dijk wil onder meer dat het universiteitsbestuur rechtstreeks wordt gekozen door personeel en studenten. Verder moeten de prestatieafspraken worden afgeschaft, vindt hij, en wetenschappelijk onderzoek worden gevrijwaard van commerciële invloeden. Ook wil het Kamerlid dat universiteitsgebouwen in handen komen van de overheid. ‘Bestuurders houden zich tegenwoordig meer bezig met vastgoed dan met onderwijs.’

Donderdag worden zijn voorstellen en het plan van Bussemaker in de Tweede Kamer besproken.