• kantinepersoneel is er klaar mee

    ‘We worden over de schutting gekieperd’

    De personeelsleden van de kantines en restaurants zijn boos. Ze voelen zich aan de kant gezet door de universiteit.Door Peter Keizer / Animatie René Lapoutre
    in het kort

    Het kantinepersoneel wil zich niet langer stilhouden over de reorganisatie. Er worden vieze spelletjes gespeeld bij de afdeling Food & Drinks, zeggen ze.

    Veel personeelsleden zijn boven de vijftig en al dertig jaar in dienst. Maar nu is hun toekomst onzeker en biedt de RUG ze weinig duidelijkheid over wat er gaat gebeuren.

    Ondertussen is hun diensthoofd al benoemd tot de toekomstige contact­manager. ‘Dat heeft ons zeer verbaasd.’

    Studenten en mede­werkers worden voor de gek gehouden, vinden ze. De prijzen zullen zeker stijgen als een cateraar de kantines overneemt. Vragen over hoeveel de RUG bespaart door de uitbesteding worden niet beantwoord.

    Ze hebben geen eerlijke kans gehad, vinden de personeelsleden. Ze moesten zich bewijzen, terwijl de RUG niet meer in ze investeerde en de leiding slecht functioneerde.

    Ze willen zeker vernieuwen. ‘Maar laat dan een cateraar het beleid bepalen en detacheer ons zodat we in dienst kunnen blijven bij de universiteit. Zet ons niet aan de kant’, zeggen de personeelsleden.

    volledige versie

    Leestijd: 9 minuten (1689 woorden)

    ‘We worden bij het grofvuil gezet, zo voelt het’, vertelt een van de woordvoerders van de personeelsleden. Gewoonlijk houden ze zich aan de door de directie opgelegde regel dat ze niet met de UK mogen praten. ‘Maar nu hebben we het gehad, het wordt tijd dat mensen weten wat er gebeurt.’

    Afgelopen donderdag barstte de bom. De 29 personeelsleden van de restaurants en kantines werden bijeengeroepen door afdelingshoofd Tom de Witt Hamer om te praten over de aanstaande reorganisatie. ‘Toen hebben we onze frustratie, irritatie en boosheid eruit gegooid. Daar schrok hij wel van.’

    Twee van de personeelsleden willen als vertegenwoordigers vertellen wat er aan de hand is. Maar ze willen niet met hun naam in het artikel worden genoemd. ‘Ik weet wel hoe het werkt. Als het niet gaat zoals zij het willen, pakken ze je terug’, verklaart een van hen.

    Vieze spelletjes

    Volgens de RUG zijn de grootschalige kantines niet meer van deze tijd. En nog belangrijker, het kost de universiteit tonnen. En dat geld steekt het bestuurscollege liever in onderwijs en onderzoek. De restauraties moeten daarom worden uitbesteed aan een grote cateraar en het personeel gereorganiseerd.

    Maar bij dat proces worden vieze spelletjes gespeeld, vinden de medewerkers van Food & Drinks, zoals de organisatie van de kantines, restaurants en takeaways officieel heet. Ze worden niet op de hoogte gehouden van de plannen, voelen zich na jaren van trouwe dienst in de steek gelaten en hebben het idee dat de leiding vooral voor zichzelf zorgt.

    Vriendjespolitiek

    Vrijwel alle medewerkers zijn boven de vijftig en zo’n dertig jaar in dienst van de RUG. ‘De nieuwe cateraar moet ons overnemen en krijgt een contract van vijf jaar, plus twee jaar als hij goed functioneert. Maar dan? Als je vijftig bent en weinig scholing hebt gehad, kun je nergens meer aan de bak. De leiding van de reorganisatie zegt dat ze ons overal bij willen helpen. ‘Maar reken maar niet op een baan binnen de RUG, want daar is niks meer’, wordt er meteen bij gezegd. En hoe zit het met ons pensioen?’

    Daarnaast zit het ze niet lekker dat hun eigen diensthoofd nu al benoemd is tot de toekomstige contractmanager. ‘Zijn baan is nu al gegarandeerd. Dat heeft ons heel erg verbaasd. Er is sprake van een enorme vriendjespolitiek binnen het facilitair bedrijf (waaronder de restaurants vallen, red.). Universiteitsbestuurder Jan de Jeu schreef een boek over contractmanagement (Facilitair bedrijf de deur uit?, 2002, red.), zijn vriend Tom de Witt Hamer moet het uitvoeren en die heeft John de Groot opeens binnengehaald als adviseur voor de reorganisatie. Die zitten in schaal zoveel en hoeven zich nergens druk om te maken, en wij worden eruit gezet.’

    Sapbar

    Daarnaast is het ze niet duidelijk wat de plannen zijn voor de restaurants. De RUG wil de grote kantines vervangen door kleine zaakjes, zoals de universiteit van Rotterdam heeft gedaan met het foodcourt. In plaats van één lange counter voor koffie en broodjes, kunnen studenten en medewerkers bij verschillende kleine zaakjes terecht. Een Satebar, Tostiworld, Has Döner Kebab, Starbucks en Spar onder één dak.

    ‘In december had hij (afdelingshoofd Tom de Witt Hamer, red.) het nog over een kebabconcept. Nu dat is afgeschoten door de universiteitsraad, heeft hij het over een fruit-en-sapconcept. Maar wat dat precies betekent blijft vaag. En als we aangeven dat wij dat ook wel kunnen, krijgen we keihard te horen: ‘De cateringwereld is in beweging. Jullie kunnen dat niet.’ Het College van Bestuur wil dit en het gaat door, zegt hij.’

    De RUG heeft duidelijk al één cateraar op het oog waarmee het verder wil, zeggen de personeelsleden. Waarschijnlijk Albron, de cateraar die ook de Starbucks in de UB begon. ‘Maar dat zeggen ze niet. We weten nooit waar ze mee bezig zijn. We worden verwezen naar een informatiepagina op My University, maar daar staat niets op.’

    Voor de gek gehouden

    Daarnaast vinden ze dat studenten en medewerkers van de universiteit voor de gek worden gehouden. Als een cateraar de restaurants overneemt zullen de prijzen stijgen, denken ze. ‘Een cateraar wil winst maken.’ En de exploitatiekosten voor gas, licht, apparatuur en verbouwingen blijven bij de universiteit. ‘Uitbesteding aan een cateraar kan dus nooit veel goedkoper zijn. Maar als we ze vragen het verschil in kosten te laten zien, krijgen we geen antwoord.’

    En de mening van studenten en medewerkers wordt nauwelijks meegenomen in de nieuwe plannen, vinden de personeelsleden. Volgens de studentenpartijen willen studenten geen dure hap, maar een simpel broodje kaas. Maar bij gesprekken met landelijke en lokale cateraars vorige week zaten maar twee studenten, van wie er eentje bij het facilitair bedrijf werkt, aldus de personeelsleden. ‘Die bepalen dus met z’n tweeën wat er in de hele studentengemeenschap leeft. En ja, die staan wel open voor luxere dingen. Zo kan ik ook wel twee mensen vinden die aan mijn kant staan.’

    Eerlijke kans

    Ze hebben ook geen eerlijke kans gehad, vinden de personeelsleden. Twee jaar geleden werd hun verteld dat ze zich moesten bewijzen. ‘Dat hebben we gedaan, we hebben juist veel energie in verbetering gestoken. Het is niet alsof er niets is gebeurd de laatste jaren.’

    Tegelijkertijd besloot de RUG niet meer te investeren in het personeel. En nu worden ze afgerekend op een klanttevredenheidsonderzoek waarin de cateringlocaties, vergader- en lunchservices, diners en buffetten een 6,6 scoorden. Veel te laag volgens het universiteitsbestuur, die de score aangrijpt om de reorganisatie te onderschrijven. Volgens de personeelsleden juist een goeie score, als je bedenkt dat er jaren niet in ze werd geïnvesteerd en ze in de afgelopen vier jaar drie verschillende leidinggevenden hebben gehad. ‘De leidinggevenden hebben weinig contact met de werkvloer. We werden aan ons lot overgelaten. Maar we hebben onze schouders eronder gezet en nu worden we beloond met ontslag.’

    En hoe kan het facilitair bedrijf zich nu bezighouden met de reorganisatie van de kantines, als het halve bureau in beslag wordt genomen door het onderzoek naar de grootschalige fraude die zich op de afdeling afspeelde, vragen de personeelsleden zich af. Een van de directieleden, die ook deel uitmaakt van de leiding van de reorganisatie, is zelf op non-actief gesteld door de universiteit vanwege zijn betrokkenheid bij het schandaal. ‘Hoe kun je je concentreren op ons, als mensen van je afdeling naar huis worden gestuurd?’

    Vernieuwing

    De koks, teamleiders en bediening staan best open voor vernieuwingen. ‘Maar laat dan een cateraar het beleid bepalen en detacheer ons zodat we in dienst blijven bij de universiteit. Wij kunnen die kleine zaakjes ook bedienen. Dan is iedereen tevreden. Maar doe het niet op deze manier, waarbij we na dertig jaar aan de kant worden gezet. Want daarom doet het zo’n pijn. Na dertig jaar dienst worden we over de schutting gekieperd.’

    Afgelopen donderdag hebben ze hun zorgen bij het afdelingshoofd neergelegd. ‘Maar we hebben allemaal het gevoel dat hij er niks mee doet’, zeggen de woordvoerders. ‘We vragen ons allemaal af: waarom moet dit? Maar daar krijgen we geen duidelijk antwoord op en ondertussen gaat de uitbesteding in sneltreinvaart door.’

    ‘Geen vieze spelletjes’

    Afdelingshoofd Tom de Witt Hamer begrijpt dat personeelsleden geëmotioneerd reageerden en deels hun frustraties afreageerden tijdens de laatste bijeenkomst. Maar er was geen sprake van dat afgelopen donderdag de bom barstte, zegt hij. ‘Het was de tweede bijeenkomst over de ophanden zijnde reorganisatie. Medewerkers hebben – nadat ze tijdens de eerste bijeenkomst over de uitbesteding zijn geïnformeerd – kunnen nadenken over de plannen.’

    Van vieze spelletjes is in elk geval geen sprake, zegt hij. Het personeel heeft het gevoel dat de leidinggevenden vooral voor zichzelf zorgen. Het verbaasde ze dat de huidige leidinggevende al benoemd is tot contractmanager. Maar dat klopt niet, aldus De Witt Hamer: ‘Het diensthoofd valt niet onder de uitbesteding, dat is zo. Er zal een vacature worden gesteld voor een ‘regiehouder’. Het zou oneerlijk zijn om niet te vermelden dat het huidige diensthoofd daar een van de kandidaten voor is, maar dat betekent geenszins dat hij automatisch op de functie geplaatst gaat worden.’

    Ook is John de Groot, bestuurder van de Faculteit Economie & Bedrijfskunde, niet ineens als adviseur binnengehaald. Omdat De Witt Hamer de leiding van de reorganisatie niet in zijn eentje op zich wil nemen, heeft hij De Groot gevraagd te assisteren. ‘Wel is het zo dat aan het projectteam dat zich met de uitbesteding bezighoudt, een extern consultant van Hospitality Consultants is toegevoegd, iemand die ‘gepokt en gemazeld’ is wat betreft cateringactiviteiten op universiteiten en hogescholen.’

    Met welke bedrijven of cateraar de RUG in zee gaat is nog niet bepaald, zegt De Witt Hamer. Er zijn veel mogelijkheden, van Subway tot Yoghurtbar, maar dat zijn slechts voorbeelden. Ook is het niet zo dat cateraar Albron al is geselecteerd, zegt hij. ‘Een Europese Aanbesteding, waarop alle marktpartijen kunnen inschrijven, staat onder toezicht van strikte juridische procedures. Daarbij wordt op basis van objectieve criteria een ‘winnende’ partij geselecteerd die het beste voorstel voor de RUG heeft ingediend.’

    De marktpartijen waarmee nu is gepraat, geven in elk geval aan dat ze liever zelf investeren in de apparatuur en verbouwingen, dan dat de RUG daarvoor verantwoordelijk blijft.

    Hoe zit het met de prijzen? Ja, er zal een meer luxe en gevarieerd aanbod zijn. ‘Maar de marktervaring leert ook dat studenten en medewerkers bereid zijn daar iets meer voor te betalen.’ Tegelijkertijd wordt door cateraar en universiteit een basispakket vastgesteld, zoals het huidige broodje kaas en kopje soep. ‘En dat zal zeker niet duurder zijn dan het huidige basispakket’, benadrukt De Witt Hamer.

    Het facilitair bedrijf kent geen regel dat medewerkers niet met de UK mogen praten, zegt De Witt Hamer. Hij begrijpt wel de zorgen die de medewerkers in het artikel uiten. ‘Het is dan ook onze verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat de medewerkers gedurende het proces zo goed mogelijk begeleid worden. Dit doen we door in gesprek te blijven, zoveel mogelijk informatie te verstrekken, open te staan voor vragen en – indien straks besloten wordt tot uitbesteding – ervoor te zorgen dat de overgang naar een nieuwe werkgever soepel en goed verloopt.’